Wednesday, July 4, 2018

વિનોદકાકા- વિદાયનું વસમું ટાણું..

#નવનીત_સમર્પણ, જુલાઈ ૨૦૧૮



   એમ તો પહેલાં ય મળવાનું થયેલું એમને,પણ અલપઝલપ. ધૃતિ ઇ.સ. ૨૦૧૩માં  યુએસથી અહીં આવી ત્યારે એને લઇને એમને ત્યાં ગયેલી. ધૃતિને એ પહેલી વાર મળી રહ્યા હતા. વાતવાતમાં ધૃતિને એમણે મારા પપ્પા તુષાર ભટ્ટ વિષે કહ્યું : ' તું મોડી પડી. એ માણસ મળવા જેવો હતો. ' આ વાક્યથી મારી આંખો મારી જાણ બહાર વરસવા લાગી. તરત જ ઊભા થઇને મારા માથે હાથ ફેરવ્યો.' એમ રડવાનું નહીં. તારો આ વિનોદકાકો બેઠો હોય ને દીકરી રડે એ ના ચાલે..' ને પછી થોડીવારમાં એવા એવા કિસ્સાઓ સંભળાવ્યા કે હું સ્વસ્થ થઇ ગઈ ,એ ય મારી જાણ બહાર .
પછી તો ગમે ત્યારે એમના ઘરે પહોંચી જવાય એવી દોસ્તી થઈ ગઇ. જ્યારે જાઉં ત્યારે એક પુસ્તક આપો એમ કહી જોઉં. અહીં એ બિલકુલ મારા પપ્પા જેવા જ. પુસ્તક આપે જ નહીં.   બીજું જે જોઇએ એ આપવા તૈયાર, પણ પુસ્તક નહીં.
  હળવા લેખ લખવાનું શરુ કર્યું ત્યારે મને થોડી અવઢવ હતી કે એ લખાણ વાંચવું ગમે એવું છે કે નહીં. થોડાં લેખ લખ્યા પછી એમને ફોન કર્યો કે મારે માર્ગદર્શન માટે મળવું છે. તરત જ હા કહી એટલે વિવેક અને હું પહોંચી ગયા. જરાવાર આમતેમ વાતો કર્યા પછી અમને એક કિસ્સો સંભળાવ્યો: ' એક રિક્ષાચાલક ભાઈ મારી પાસે આ જ રીતે લેખો લઇને આવ્યાં.  લેખો વાંચ્યા પછી મેં એમને કહ્યું કે ભાઈ, તમે રિક્ષા વધારે સારી ચલાવી શકો એમ છો. એમણે મારી વાત માની ને અત્યારે ત્રણ ત્રણ ટેક્સી ભાડે આપવા સુધી પ્રગતિ કરી છે. ' અમે હસી પડ્યાં ને ત્રણ લેખો આપીને મેં કહ્યું કે ' આ વાંચીને કહો કે મારે તમારી પાસે દિક્ષા લેવી કે રિક્ષા લેવી ? 
' રિક્ષા મારે લઈ આપવાની છે? ' ફરી એકવાર એમનો વરંડો હાસ્યોથી છલોછલ.. 
બે દિવસ પછી એમનો ફોન આવ્યો કે રિક્ષા લેવાની જરુર નથી. પછી તો ગમે ત્યારે ફોન કરું ને પહોંચી જાઉં એમના ઘરે.  " તું યાર મને ગમે ત્યારે ફોન કર્યા વિના મળવા આવી જ શકે છે સોમ મંગળ બુધ હોય તો પણ.. ને માસ્તર, સુથારનું મન બાવળિયે ..આ છોકરીને મારો ચોપડીઓનો કબાટ ના દેખાડીશ. હું આપું એ ચોપડી એને લેવી નથી હોતી ને એને મારે ન આપવી હોય એ જ ચોપડી પર એનો હાથ મૂકે છે ને પછી હું એને ના નથી કહી શકતો... " ને માસ્તર  એટલે કે નલિનીકાકી મીઠું મીઠું મલકાયા કરે..  સોમવાર,મંગળવાર અને બુધવાર એ પોતોનાં લેખ માટે અનામત રાખતા. દૈનિકમાં અને ઓનલાઈન સાઈટ પર મારી હાસ્યકોલમ શરુ થઈ ત્યારે સૌથી વધારે આનંદ એમને થયેલો. મળવાનું થાય કે ફોન પર વાત થાય ત્યારે અચૂક કોલમ વિષે પૂછે. મને કામ લાગી શકે એવા મુદ્દા પણ કહે. હું એમને મારું પાવરહાઉસ કહું. ને એ હસી કાઢે. પછી કહે કે 'જો.. કોલમ બંધ થઈ જાય તો ય ઉદાસ નહીં થવાનું. બધું હળવાશથી લેવાનું. તું ઉદાસ થાય તો મને ના ગમે.લખતા રહેવાનું બસ. પુસ્તક કર. હવે તો એટલા થઈ જ ગયા લેખો. '  
માંદગીના છેલ્લા દિવસોમાં એકવાર અમે મળવા ગયા. પથારીવશ તો હતા જ પણ એ દિવસે આંખ પણ ખુલતી નહતી. તો ય ચિરપરિચિત લહેકામાં પુત્રવધુ વૈદેહીબહેનને કહ્યું: ' બેટા વૈદેહી.. આમને ચ્હા કે શરબત આપો.'  વિવેકે કહ્યું કે આ હમણાં જ લીંબુપાણી પીધું. એટલે બંધ આંખે જ પૂછ્યું: ' કેમ? ઘરેથી બનાવીને લાવેલા? પીવું જ પડશે. ' હવે આવા પ્રેમાગ્રહ આગળ કોઈ કેટલી ઝીંક ઝીલે?

એ કાયમ કહેતા કે કોઈને ગોડફાધર નહીં બનાવવાના. ને કોઈ લેખકને ઓળખવાની કોશિષ ન કરવી. ભ્રમ ભાંગી જ જાય.. તમારા કિસ્સામાં એ વાત સદંતર ખોટી સાબિત થઈ છે મિ. વિનોદ ભટ્ટ. એવા રે તમે કેવા ?  હવે માસ્તર પણ નથી ને વગર ફોને ગમે ત્યારે આવી જજે એવું કહેનારા વિનોદકાકા ય નથી.. જો કે , નથી એમ તો નહીં જ કહું ..
પ્રણામ વિનોદકાકા. 



Saturday, May 27, 2017

પત્રમૈત્રી-૪૩ khabarchhe.com

https://m.khabarchhe.com/magazine_episode/i-am-writing-this-last-letter


See you again.. फिर मिलेंगे.. આવજો. 

૨૦૧૬ના ઑગસ્ટ મહિનામાં મૈત્રીપર્વના દિવસે શરુ થયેલી આ પત્રશ્રેણીનો આ પડાવ છે, મંઝિલ નહીં. મુગ્ધતાના જુદાં જુદાં વળાંક પર મળી ગયેલાં , અકારણ છૂટી ગયેલાં મિત્રોની મન કી બાતનો આલેખવાનો આ નાનકડો અમથો પ્રયાસ હતો. કોઈવાર કહેવા ચાહ્યું હશે પણ કહી નહીં શકાયું હોય , કોઈવાર સંજોગોએ કહેવા નહીં દીધું હોય , કેટલીય ઘટનાઓને શબ્દોએ સાથ નહીં આપ્યો હોય.. જે હોય એ, આ શ્રેણી માત્ર સપ્તક કે અંતરાની જ નથી પણ આપણાં સહુમાં ટમટમેલાં પણ અકાળે બુઝાઈ ગયેલાં દીવાઓની છે, આપણી પોતીકી છે. 
આ પત્રશ્રેણી પ્રગટ કરીને મારી નહીં આલેખાયેલી અધૂરી ઇચ્છાઓને મોક્ષ આપવાનાં પંડિતકર્મ  બદલ ખબરછે અને અંકિત દેસાઈનો ખાસ આભાર. પત્રયાત્રામાં સાથે ચાલેલા મિત્રોનો ય આભાર. 

એ જ લિ. 
ફરીથી કોઈ સફરમાં એકબીજાને જડી જઈશું એવી આશા સાથે,
દેસાઈ શિલ્પા .  

Saturday, May 6, 2017

પત્રમૈત્રી-૪૦


Happy writing 📝📩📨✉️📮
📮✉️📨📩📄Happy reading ..



https://goo.gl/LNEgkD

Saturday, April 29, 2017

પત્રમૈત્રી-૩૯



Happy writing 📝📩📨✉️📮
📮✉️📨📩📄Happy reading ..

અમે અચાનક ઉદયપુર જઈ આવ્યા! પત્રમૈત્રી 
https://goo.gl/FXpzpG



   

Saturday, April 22, 2017

પત્રમૈત્રી-૩૮ ..૨૨/૦૪/૨૦૧૭..khabarchhe.com

આજના ઈ-યુગમાં સ્વહસ્તે પત્ર લખવો આઉટડેટેડ જ કહેવાય તો વળી! જમાનો ક્યાંનો ક્યાં પહોંચી ગયો .. કેટલો ટાઈમ બગડે એક પત્ર લખીએ ને વળતો પત્ર મળે એમાં.. કામ કેટલું અટવાઈ જાય.. વગેરે વગેરે.. પણ... વ્યાપાર માટે પત્રવ્યવહાર આ રીતે કરવાની ક્યાં જરુર છે?  જો કે, આપણે તો આપણા લાગણીતંત્રને ય બિઝનેસ કોરસપોન્ડન્સના  ઢાંચામાં ઢાળી દીધું છે. To the point.. सीधी बात NO बकवास ...શું કહેવું ? માટે જ મનોવ્યાપારના પત્રવ્યવહારનો  ઇમોજીસ કે છાપેલી લાગણીઓના દાયરામાંથી બહાર નીકળીને આ પ્રયોગમાત્ર કરવાનો છે.બે ફાયદા થશે. એક તો અક્ષર સુધરશે.. ને બીજું , ધીરજ -ભલે નહિવત્ માત્રામાં -પણ વધવાની એ ચોક્કસ. 

Happy writing 📝📩📨✉️📮.... Happy reading 📮✉️📨📄📃


પત્રમૈત્રી 
https://goo.gl/H1g9iX


Saturday, April 8, 2017

Khabarchhe.com -set 36

દુ:ખને મનોમન ઘૂંટ્યા કરો તો એ ગાઢું બને. બાત નિકલેગી તો દુર તલક જાએગી જેવો ઘાટ થાય..ને સુખ જ્યાં સુધી વહેંચાય નહીં ત્યાં સુધી ખુશી અધૂરી રહે.. બંને પરિસ્થિતિ એના ધારક માટે જોખમી.. એના કરતા વ્યક્ત કરી દેવાય તો દુ:ખનું વજન ઓછું અને સુખનો સરવાળો થાય જ થાય.. 
Happy writing 📝📩📨✉️💌📮Happy reading✉️📨📃📄📑

Photo: Vivek Desai 


Thursday, April 6, 2017

અતિથિ, તુમ અબ જાઓગે? પ્લીઝ?

કશો તહેવાર આવતો હોય ને રવિવાર પણ હજુ માંડ પસાર થયો હોય , કોઈ અગ્રણીનું મોડી સાંજે અવસાન થાય અને સાવ અચાનક ઑફિસમાં રજાની જાહેરાત થાય તો અનહદ આનંદ થાય . થાય કે નહીં? અમે આમ અણધારી આવી મળેલી રજાનો અખબાર વાંચતા વાંચતા ચ્હા અને મસાલા પુરી સાથે લુત્ફ  ઉઠાવી રહ્યા હતા. એટલામાં ઝાંપો ખખડ્યો. ઝાંપાનો પાછો વટ્ટ છે,હોં. અમારો પુશ્તૈની ઝાંપો છે. અમારા દાદા ગામડેથી શહેરમાં વસવાટાર્થે આવ્યા ત્યારે  ઘરવખરીના ટેમ્પામાં ભેગો ઝાંપો લેતા આવેલાદાદા એમને સમજણ આવી ત્યાર પહેલાંના ભવ્ય વારસાની વાત કહેતા. ગામમાં સમયે મેડીબંધ કહેવાય એવું એમનું ઘર હતું એટલે સ્વાભાવિક ઘર વિષે જાણવાની સૌને ઉત્કંઠા રહેતી. અેમાં   કમળ, બતક , મોર જેવી આકૃતિઓ ધરાવતો ઝાંપો અમારા પરદાદા કશેકથી ઊંચી કિંમતે ખાસ ખરીદી લાવેલા એટલે આજુબાજુના ગામમાં ઘર દુનિયાની પહેલી હાથવગી અજાયબી હતી. ત્યારનું લોક પણ એમ કહેતું કે :" બાબા આદમે ઝાંપાના દર્શન કર્યા હોય તો નવાઈ નહીં." ઝાંપો એટલો તો પ્રખ્યાત હતો કે "ઝાંપાવાળું ઘર" નાનું છોકરું ઓળખતું. પછી તો શહેરમાં વસવાટના પરિણામે ત્રણ ચાર ઘર બદલાયા પણ ઐતિહાસિક ઝાંપાનું સ્થાન બીજો એકે ઝાંપો નથી લઈ શક્યો. સારુ છે કે ઝાંપાને ઝાંપો કહેતા માનથી "ઝાંપાશ્રી" કહેવાની અમને ફરજ પાડવમાં આવી નહતી. દુર્લભ અને વફાદાર ઝાંપો અમારા તેલના કુલ વપરાશ કરતા વધુ તેલ પી જવા છતાં મહેમાન આવ્યાની  વધામણી ભુલ્યા વિના આપે આપે છે. . વધામણી પરંપરા ચાલુ રાખતા ઝાંપાએ આજે   કોઈ આવ્યાનો પોકાર પાડ્યો. અમે છાપાંની ગડી વાળતા ઊભા થયા અને જોયું તો ગાંધીભાઈ. બાબા રામદેવની પતંજલિ પ્રોડક્ટ્સના માર્કેટિંગ મેનેજર હોય એવા પ્રખર ચાહક ગાંધીભાઈ અમારા શાળામિત્ર. શાળાકીય પરીક્ષાઓ માંડ માંડ પસાર કરેલી. ગાંધીભાઈ ભલે ભણવામાં પણ શાળા હોય કે સોસાયટી, કોઈને મદદરુપ થવાનું આવે તો ગાંધીભાઈને યાદ કરે. શાળાના શિક્ષકો મા વિનાના છોકરા પરત્વે પરીક્ષા સમયે જરા કુણા રહેતા અને ભલું થજો કાપલીઉદ્યોગનું કે નાની મોટી બધી પરીક્ષાઓમાં એમની નાવડી પાર કરાવી દીધી. પણ ગમે તે કારણોસર ગાંધીભાઈનું ઘર  વસી શક્યું જેનો એમને ખાસ રંજ પણ હતો. નાનપણમાં એમને ક્યાંકથી મગજમાં ઠસી ગયેલું કે બુધ્ધિશાળીઓ કોફી પીવે. ત્યારથી એમને કોફીની લત લાગી ગયેલી. ડ્રેસીંગ સેન્સ મુકવાનું ભગવાન ભુલી ગયો હશે તે કોઈ પણ કપડાં પહેરીને નીકળી પડે ને ખભે કધોણો થઈ ગયેલો બગલથેલો તો કદાચ પાસપોર્ટના ફોર્મમાં ઉલ્લેખી શકાય એવી આઈડેન્ટિટી. એટલું ખરું કે કપડાં મેલાંઘેલાં કદી હોય. ઘરમાં હવે એમના સિવાય કોઈ હતું . નાનોભાઈ અને એનો પરિવાર ગાંધીભાઈને એમની સાથે અમેરિકા લઈ જવા રીતસરનો કરગર્યો પણ ગાંધીભાઈ જેનું નામ. " મલક મુકીને ક્યાંય નોં જવાય"ની જિદ આગળ બધા હારી ગયા. ક્યાંય સારી કોફી   મળે ત્યારે કોઈવાર ઘરવાળીની કમી મહેસુસ થતી ખરી. પણ થોડીવાર પુરતી . પછી રામ ના . કોફીની એમની ચાહતે એમને એમના મોટાભાગના મિત્રોમાં -ખાસ કરીને મિત્રપત્નીઓમાં જરા અળખામણા બનાવી દીધેલા. જેવા કોઈના પણ ઘરે જાય કે તરત ભાભીના નામનો  ટહુકો કરે ને ગજબના હક્કદાવે કોફી મુકાવડાવે. કોઈવાર ભાભી ગુસ્સે થાય તો ખાંડ નાખવાની ભુલી જાય ( જાણી જોઈને સ્તો ) પણ ગાંધીભાઈ એવા સરળ કે રસોડે જઈને જાતે ખાંડ લઈને કોફીમાં નાંખી લે. એવા મહાન મિત્ર નામે ગાંધીભાઈ " આવું કે ?'ની બુમ પાડતા ઝાંપો ખોલીને છેક નજીક આવી ગયા.
 
 "હા, હા.. કેમ નહીં? અને બાય વે  , પ્રશ્ન  સામાન્ય રીતે માણસ બહાર ઊભા રહીને પૂછે.."
" હા, પણ હું ક્યાં સામાન્ય છું?" 
માણસ તો છો ને ? એવો પ્રશ્ન અમે મહાપરાણે ગળી ગયા.આજે અમને માત્ર અમારી સાથે ક્વોલિટી ટાઈમ સ્પેન્ડ કરવો હતો ને જણસ ટપકી એટલે અમે સહેજ ધૂંધવાયેલા હતા. પણ "ઓલ ઈઝ વેલ ..ઓલ ઈઝ વેલ" જાતે જાતે મનમાં  બોલીને પાછી સ્વસ્થતા ધારણ કરી લીધી.  
"કોફી બનાવો ભઈબંધ." 
"મારે તો ચ્હા પીવાઈ ગઈ ક્યારની.. "
"હા એટલે .. ક્યારની પીધી ને? અમારી સાથે ફરી પીવો.. કે મોટા માણસ? ના પીવો અમારી સાથે તો.. હા ભાઈ હા.. " 
હજુ વક્રોક્તિઓની લીટી લાંબી થઈ હોત પણ અમે સમો વરતીને રસોડે પહોંચી ગયા અને કમને કોફો બનાવી લાવ્યા
"યે હુઈ ના બાત.." બોલતા  ગાંધીભાઈએ એમના પેલા જિગરજાન થેલામાંથી પતંજલિના બિસ્કીટનું પેકેટ કાઢીને અમને ધર્યું: " લગાવો ગુરુ" કહીને પોતે કપ મોંઢે માંડ્યો. અર્જુનની સ્થિતપ્રજ્ઞતાને ટક્કર આપે અેવા સ્થિતપ્રજ્ઞ ભાવે અમે આખા દ્રશ્યને સાક્ષીભાવે નિહાળી રહ્યા. પ્રગટપણે બોલી શકાય એવા વાક્યો મનમાં બોલીને અમારી હતાશા ખંખેરવાનો મિથ્યા પ્રયાસ જારી રાખ્યો. ક્યારે કોફી પુરી થાય ને ક્યારે જાયની વિચારધારામાં અમે વધુ ને વધુ કંટાળવા લાગ્યા. કંટાળો અમારા પર હદ સુધી હાવી થઈ ગયો કે અમે " સંન્યાસ લઈ લેવો જોઇએ" જેવું કંઈક મોટેથી બોલી પડ્યા. અમારો અવાજ સાંભળીને અમે બંને ચોંકી ગયા. અમને થયું કે ખલાસ ! ગાંધીભાઈને ચોક્કસ ખરાબ લાગવાનું.. પણ ...ગાંધીભાઈ એમ સમજ્યા કે સંસારથી કંટાળીને અમે સંન્યાસ લેવાની વાત કરી રહ્યા છીએ. એટલે તો માંડ્યા સંસારના સાર વિષે સમજાવવા. અમારા ક્ષોભને એમણે શરણાગતિ માની લીધી અને જુદા જુદા સાધુસંત,પંથના સંન્યસ્ત ,સંન્યાસીઓની અપરંપાર લીલા વિષે માહિતી વગર માંગ્યે પીરસ્યા પછી  પ્રવચનનું અંતિમ સત્ય ઉચ્ચાર્યુંં કે સંસાર છોડી દેવાથી અમારે  કોફી પણ છોડી દેવી પડશે. કોફીના ગુણ અંગે જાણવાની ક્ષમતા અમે ગુમાવી ચુક્યા હોવાથી હાથ જોડ્યા. તો ભોલેનાથ એમ સમજ્યા કે સંન્યાસ લેવાની વાત કરી માટે અમે એમની માફી માંગી રહ્યા છીએ. મોટું મન રાખીને એમણે અમને માફી બક્ષી. "કોઈ વાતે ચિંતા કરશો . હું છું ને ?" એમને શું ખબર કે છે એની અમને ચિંતા છે ! છેવટે ઉઠ્યા. " અડધી રાતે જરુર પડે તો એક મિસકોલ મારી દેજો. એકલા મુંઝાશો નહીં. સંસાર છે, ચાલ્યા કરે.. " જેવા મોટાભાગે શિષ્ટાચાર  માટે વપરાતા વાક્યો એમણે ખરા દિલથી કહ્યાં અને વિદાય લીધી. જતાં જતાં ઝાંપો અટકાવતા ગયા ને વળી ઝાંપાએ પોતાની હાજરી પુરાવી
ક્રોંખારો : જો વ્યક્તિ સવારની પહોરમાં કોઈના ઘરે જઈ પડે અને કલાકો સુધી ઉઠવાનું નામ લે તો જાણવું કે ક્યાં તો ઘરનાથી ત્રાસ્યા છે અથવા ઘરના એનાથી