આહ ગરમી! ઓહ ગરમી!

મુંબઈ સમાચાર,૨૬/૦૫/૨૦૧૬ ગુરુવાર, "મરક મરક" લાડકી section..

- દેસાઈ શિલ્પા 

ગ્રીષ્મ અને ગરમાળો સરખાં જ પુરબહારમાં ખીલ્યાં છે. મોર ને કોયલ ક્યાંય વર્તાતા નથી.અરે એટલે સુધી કે લોકો પ્રેમિકાને બદલે પાપડને પ્રેમપત્રો લખવા માંડ્યા છે.સોશિયલ મિડીયા પર તો ૫૦ ડિગ્રી તાપમાનના સ્ક્રીન શોટ્સ જોઈને એમ જ લાગે કે લોકો આ પરિસ્થિતિને  ય ઉત્સવ તરીકે જ ઉજવે  છે.ઠેરઠેર તાપમાનની જ ગરમાગરમ ચર્ચા થતી જોવા મળે છે.છાપાંઓ ય રોજ એકના એક "ત્રાહિમામ.. અગનગોળા..આગ..લુ.. હીટસ્ટ્રોક કે હીટવેવ જેવા ંશબ્દોનો ઉપયોગ કરીને તાપમાનની માહિતી આપવામાં યથાશક્તિ ફાળો નોંધાવી રહ્યાં છે એવા આગઝરતાં વાતાવરણમાં અમારું વિચારચક્ર એકધાર્યું ફરતું જ રહે છે એ અમારા માટે ગૌરવની વાત છે .વોટ્સઅપ પર ઢગલેમોંઢે આવતાં સંદેશાઓ વાંચીને અમને જ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું કે જેમ વરસાદ કવિઓની સર્જનાત્મક્તા  ટોચ પર લાવી મુકે છે એમ જ ગરમી પણ સર્જકોની સર્જનાત્મક્તા પર હકારાત્મક અસર કરે જ છે . બાકી પ્રેમપત્રોનું લક્ષ્ય પ્રેમિકાને બદલે પાપડ થઈ શકે ?" પ્રિય પાપડ, આજે સમજાયું કે શેકાઈએ તો કેવી અનુભૂતિ થાય! " આ અમર વનલાઈન પ્રેમપત્ર જો આટલી ગરમી ન પડી હોત તો મળી શક્યું હોત ભલા?જીવનમાં એક પણ વૃક્ષ ન રોપ્યું હોય એવા એવા લોકો ય વૃક્ષ વાવો વરસાદ લાવો અભિયાનમાં હૈસો હૈસો કરતાં જોડાઈ ગયા એ આ કાળઝાળ ગરમીની સિધ્ધિ નહીં તો બીજું શું વળી?  સોસાયટીમાં સભ્યોની એક બેઠક થઈ એમાં ય ગરમીનો પારો જ મેદાન મારી ગયો. દરેક જણ પોતાની સમજ પ્રમાણે  ગરમીથી બચવાના ઉપાય સુચવી રહ્યાં હતાં.ચીનુકાકાએ સદરાની બાંયથી પરસેવો લૂછતા લૂછતા વિકાસ કરવામાં પર્યાવરણની શું હાલત થઈ એ વિશે કહેવામાં ખુબ સમય લીધો એવું એમને ઉંમરની મર્યાદાને લીધે કોઈ કહી શકે એમ નહતું . આ પરિસ્થિતિનો એમણે ભરપુર ફાયદો ઉઠાવતાં મોબાઈલમાં આવેલાં એ બધાં જ સંદેશાઓ આરોહ અવરોહ સહિત વાચિકમ્ આરંભ્યું . અમારા સદ્નસીબે અમારો મોબાઈલ રણક્યો અને અમે એક્સક્યુઝ મી કહીને  રુમમાંથી  બહાર આવ્યાં. ફોન  કોઈ "પશુ પક્ષી બચાવો" સંસ્થામાંથી હતો. સંસ્થા તરફથી પક્ષીઓ માટે પૂંઠામાંથી બનાવેલાં માળા અને પાણી માટે માટીનાં બાઊલના વિતરણની માહિતી આપ્યાં પછી એમણે  આ માહિતી બને એટલી વધુ લોકો સુધી પહોંચાડવાની વિનંતી કરી. અમે મુંગા જીવોની સેવા માટે આ કાર્ય કરવા બદલ સંસ્થાને અભિનંદન અને ઘટતું કરી છૂટવાની ખાત્રી આપીને ફોન કટ કર્યો.અને કાયમની માફક અમારા વિચારચક્રમાં પ્રાણ ફૂંકાયો. પાકું ફળ સમજીને બાલ હનુમાનજીએ  સુરજને પકડવા દોટ મુકેલી એવું કંઈક નાનપણમાં વાંચ્યાનું યાદ આવ્યું. વળી વિચાર આવ્યો કે ત્યારે ય આટલી બધી ડિગ્રી ગરમી હશે? એ વખતે તો એસી કે કુલર કે પંખા ય નહતા તો લોકો કેવી રીતે રહેતા હશે?એવો બધો તો ક્યાંય ઉલ્લેખ અમે વાંચ્યો નથી .ને ડિગ્રીની વાત નીકળી છે તો ભેગાભેગી અમને કહી જ દેવા દો કે એક એક ડિગ્રી માટે જ્યાં મહાભારતવાળી થતી હોય ત્યાં એકસાથે ૮-૧૦ ડિગ્રી વધી જાય તો પરમાણુ યુધ્ધવાળી પરિસ્થિતિ  જ કહેવાય કે નહીં? ફેસબુકમાં એક ઉત્સાહીએ પોસ્ટ મુકેલી કે "અત્યારે તો ટાઢિયો તાવ આવે તો મજા પડે  .. આપડે 50 ડિગ્રી માં 2 ગોદડા ઓઢીને હેય  .. સુતા હોઈએ ને ખબર કાઢવા આવે એને મોઢું બહાર કાઢીને કહીએ કે બહુ ઠંડી વાય છે યાર   .. ને પછી એનું મોઢું જોઇને જે જલસો પડે  .. નઈ??" કેટલી ક્રુર ક્રીએટિવિટી ! કદાચ ગ્રીષ્મ  કાવ્યોનો ય ફાલ ઉતરવા માંડે તો નવાઈ નહી. આવા વિચારોમાં ને  વિચારોમાં અમે ક્યારે પુસ્તકાલયમાં પહોંચી ગયા તેની ય સરત ન રહી. નજરોને  હેતુવિહીન એક રેક પરથી બીજી રેક પર ફેરવવામાં અમને ગઈ સદીના મહાન ભવિષ્યવેત્તા નોસ્ત્રાદેમ કે નોસ્ટ્રાડેમસની આગાહીોનું પુસ્તક હાથ લાગ્યું. એમાં લગભગ બધી  આગાહીઓનો અર્થવિસ્તાર આપેલો હતો પણ અમુક આગાહીઓ વણઉકેલી જ રહી જવા પામી હતી. આ વણઉકેલેલી આગાહીઓ અમે અમારી સમજ પ્રમાણે ઉકેલી.મોટાંભાગની આગાહી હવામાનની બદલાતી તાસીર અંગેની અને તે પણ માત્ર ઉનાળા માટેની  જ હતી. અહીં આપેલી  બધી આગાહીઓ  ભારત પુરતી સિમિત છે.

૧. ભારતમાં મોર અમેરિકન સમય મુજબ ત્યાંની સવાર અેટલે કે ભારતીય સમય પ્રમાણે રાત્રે કળા કરશે

૨. બરફગોળાની લારીઓ પર "બરફનું પાણી થઈ જતું હોવાથી દરેક ગ્રાહકે બરફ જાતે લાવવો. અહીં માત્ર શરબત જબરફ પર નાંખી અપાશે." એવાં પાટિયાં ઝુલતા દેખાશે.

૩. આપણું રાષ્ટ્રીય પીણું ચા હોવા છતાં કોઈ  એનો ભાવ નહીં પુછે.

૪.સ્વીમીંગ પુલમાં  shallow માં જ વધુમાં વધુ  પાંચ મિનિટ ચાલી શકાશે. તરવા પર પ્રતિબંધ મુકાશે.

૫. બપોરના સમયે માત્ર ડુંગળી જ વેચી શકાશે. બાકી બધાં લારી ગલ્લાં જડબેસલાખ રાજકોટવાળી એટલે કે બપોરે બાર થી ચાર સ્વયંભુ બંધ પાળશે.

૬. કેરીનું સમગ્ર ઉત્પાદન બાફલા બિઝનેસમાં વપરાઈ જવાથી વલસાડી આફૂસ કે તાલાલાની કેસર કેરી જેવી કેરી પણ વિદેશથી આયાત કરવી પડશે.

૭. કવિઓ/લેખકો  જેમ વરસાદને લાડ લડાવે છે એમ ગ્રીષ્મ પર પણ છૂટું છવાયું લખવાને બદલે ગ્રીષ્મ કાવ્યો/લેખો/નિબંધ સંગ્રહ બહાર પાડશે.

  આટલી આગાહીઓ ઉકેલ્યાં પછી અમને લાગ્યું કે અમે ય આ તદ્ન નવી આગાહીઓની પુસ્તિકા બહાર પાડીએ તો કેવું? આવતાં ઉનાળાની રાહ જોવી એનાં કરતાં શુભસ્ય શીઘ્રમ !  

ખોંખારો: વૃક્ષ ન વાવવા એ ગુનો હોય એમ ધમકી સ્વરુપનાં કેટલાંક સંદેશાઓ વાંચતા તો એમ જ લાગે છે કે આવતી સિઝનથી જો જનતા માને તો ગરમી તો દૂર સુરજના કિરણો ય આપણા સુધી નહીં પહોંચે.